Audiodescriptie (AD) toetsen in 3 stappen

Zo controleer je of je audiodescriptie beschikbaar, begrijpelijk en voldoende gedetailleerd is

Hoe weet je of je audiodescriptie echt voldoet? Slechte geluidskwaliteit, onduidelijke beschrijvingen of ontbrekende informatie kunnen de toegankelijkheid van je video flink beperken. In dit artikel leer je in drie overzichtelijke stappen hoe je audiodescriptie toetst op beschikbaarheid, kwaliteit en detailniveau. Met praktische tips, checklists en aandachtspunten zorg je ervoor dat je content bruikbaar is voor iedereen die afhankelijk is van audiodescriptie.

Om de toegankelijkheid van de audiodescriptie van de video’s die u publiceert te controleren, moeten er 3 onderdelen nagelopen worden: Beschikbaarheid, Geluidskwaliteit en Detailniveau.

Dit artikel beschrijft ieder onderdeel.  

1. Beschikbaar

Om aan het WCAG 2.2 conformiteitsniveau AA te voldoen, moet iedere video – indien nodig – ondersteund zijn met audiodescriptie. Als het oorspronkelijke geluidsspoor omschrijvend genoeg is en alle informatie bevat die overgebracht moet worden, is audiodescriptie niet noodzakelijk. Meer informatie hierover is te vinden in het artikel WCAG en toegankelijke media.

De methode om de beschikbaarheid van audiodescriptie te controleren hangt af het bestandstype van de video, de context waarin het gepubliceerd is, en welke software en instellingen beschikbaar zijn om de video af te spelen. Hier staan een aantal mogelijke scenario’s omschreven:

  1. Media met louter-videobeeld (geen geluidsspoor)
    Er is een hyperlink aanwezig die verwijst naar een omschrijvend audiobestand of een ingesloten audiobestand direct voor of na de video. Het bestand moet in een regulier audioformaat aangeboden worden zoals mp3.
  2. Video ingesloten met het HTML5 video-element
    Het video-element bevat een track-element die het attribuut ‘kind’ bevat met de waarde ‘description’. Het bevat ook een src-attribuut dat verwijst naar de bron van een Video Text Track bestand (VTT). Dit kan gecontroleerd worden in de broncode van het bestand. Om de audiodescriptie te kunnen gebruiken moet uw publicatie gebruik maken van een videospeler die het track-element van dit soort (‘description’) ondersteunt.
  3. Video met een aparte video met audiodescriptie
    Er is een hyperlink beschikbaar direct voor of na de video die verwijst naar een tweede video waarin audiodescriptie aanwezig is.
  4. Video met geïntegreerde audiodescriptie
    Gebruikers hebben in de gebruikte videospeler de mogelijkheid om instellingen aan te passen zodat een geluidsspoor (met audiodescriptie) synchroon met de video afspeelt.

Nadat gecontroleerd is of de route naar de audiodescriptie beschikbaar en toegankelijk is, moet er gecontroleerd worden of de audiodescriptie volstaat.

2. Kwaliteit

Controleren of audiodescriptie beschikbaar en toegankelijk is, is niet voldoende. Het moet ook bruikbaar zijn. Om dit te controleren, moet volstaan worden aan de volgende criteria:

  • Taal
    De audiodescriptie moet in de taal van de video en/of de gebruiker beschikbaar zijn. Als er meerdere talen beschikbaar zijn, moet een gebruiker de taal kunnen selecteren of aanpassen.
  • Geen overlap
    De audiodescriptie mag niet overlappen met gesproken tekst of andere belangrijke auditieve informatie uit het oorspronkelijke geluidsspoor. In het geval van overlap moet de audiodescriptieve content terug worden gebracht naar het minimum of moet er gebruik worden gemaakt van verlengde audiodescriptie.
  • Geluidskwaliteit
    Het geluid van audiodescriptie moet makkelijk te horen zijn boven het achtergrondgeluid van het oorspronkelijke geluidsspoor.
    • De stem van de verteller van audiodescriptie moet onderscheidbaar zijn van de stem(men) van het oorspronkelijke geluidsspoor.
    • De geluidskwaliteit van de audiodescriptie moet goed zijn. De opname moet van hoge kwaliteit zijn zonder achtergrondgeluid.
  • Begrijpelijkheid
    Het verhaal van de audiodescriptie moet helder zijn en op een snelheid die makkelijk te volgen is. Gebruikers moeten de tijd krijgen om te verwerken wat er gezegd wordt. Als de voice-over gehaast is, overweeg dan te schrappen in de content door te prioriteren of overweeg het gebruik van verlengde audiodescriptie.

3. Detailniveau

Audiodescriptie moet voldoende informatief zijn om haar doel te bereiken. Afhankelijk van de hoeveelheid tijd die beschikbaar is, kan het maken van content met voldoende detail een uitdaging zijn.

Een checklist maken en volgen

Een grondige methode om te controleren of uw audiodescriptie voldoende detailniveau heeft, is door het maken van een checklist.

Analyseer het doel van de video. Wat is het doel, welke boodschap of informatie brengt het over? Maak een gedetailleerde checklist van de informatie en neem ook indrukken en gevoelde emoties op. Overweeg om deze checklist te maken in overleg met een doelgroep die niet afhankelijk is van audiodescriptie. Op deze manier kunt u ook ongewenste neveneffecten van de video detecteren.

Doorloop de checklist met een testgroep die gebruik maakt van audiodescriptie (mits beschikbaar). Overweeg om de checklist om te zetten in een vragenlijst om het werkbaar te maken. Als u grondig wilt zijn, controleer het dan ook met een controlegroep. Dit is een groep gebruikers die niet afhankelijk is van audiodescriptie en de originele video in de test gebruikt. Vergelijk de uitkomsten. Als er geen gebruikers beschikbaar zijn, kunt u zelf de checklist doorlopen.

Houd rekening met context

Houd bij het testen rekening met de context waarin de video moet worden bekeken. Een video zonder geluidsspoor kan bijvoorbeeld uitleggen hoe een magnetron moet worden gebruikt. Deze video is te zien op een pagina waar precies dezelfde informatie direct onder de video wordt beschreven. In dit geval kan de audiodescriptie minimaal zijn. Maar als de video ook beschikbaar is via andere distributiekanalen en platforms, waar geen beschrijving aanwezig is, dan moet de audiodescriptie compleet zijn. U kunt verwijzen naar de beschrijving op de pagina voordat de volledige audiodescriptie begint, om te voorkomen dat een gebruiker dubbele informatie hoort.

Wees kritisch

Raadpleeg artikel Best Practices voor Audiodescriptie. Dit artikel  beschrijft een aantal richtlijnen en best practices over de inhoud van de audiodescriptie. Zelfs als het doel van de video beschreven in de checklist wordt bereikt, moet je kritisch zijn over de manier waarop het wordt behaald. Controleer de volgende aandachtspunten:

  • Beschrijft de audiodescriptie zo goed als mogelijk wat er daadwerkelijk in de video te zien is?
  • Is de stijl van de audiodescriptie actief, in de tegenwoordige tijd en in de derde persoon?
  • Is de audiodescriptie objectief, of omvat het interpretatie en subjectiviteit?

Zorg ervoor dat aan al deze criteria wordt voldaan.

Onze experts helpen je verder met toegankelijk publiceren

Bewustwording toegankelijk publiceren
In deze bewustwordingssessie leren medewerkers van uitgeverijen waarom digitale toegankelijkheid essentieel is, voor wie het bedoeld is en hoe mensen met verschillende leesbeperkingen toegang krijgen tot content. Zet de eerste stap met deze introductie in brontoegankelijk publiceren. Kom verder!
Trainingen Toegankelijk Publiceren
De experts van Dedicon delen graag hun kennis over het toegankelijk maken van tekst en beeld. Zo geven we workshops, webinars en trainingen. Over de toepassing van onze producten en diensten, maar ook hoe je zelf ervoor kunt zorgen dat teksten en beelden toegankelijk worden voor mensen met een beperking. Op maat, praktijkgericht en direct toepasbaar.
Advies op maat
Dedicon ondersteunt uitgevers met maatwerk in toegankelijk publiceren. Of dat nu gaat om een verdiepende training, een werksessie in huis, co-creatie of advies op maat. Geen vraag is ons vreemd! Kom verder!
Abonneer je op onze nieuwsbrief (nieuw venster)