Waar begin je bij het maken van Audiodescriptie? Je kunt een aantal stappen volgen om te komen tot kwalitatieve toegankelijke audiodescriptie bij video. Allereerst moet je sowieso een methode kiezen voor het insluiten van de audiodescriptie in je publicatie (stap 1). Daarnaast moet je vaststellen hoe je de creatie van de inhoud van audiodescriptie gaat benaderen (stap 2). Of stap 3 (opname maken) en stap 4 (formaat kiezen) relevant zijn, is afhankelijk van keuzes die je eerder hebt gemaakt.
Stap 1. Kies een methode
De keuze van de methode is afhankelijk van je middelen, de fase waarin de video zich bevindt in het maakproces en hoe hoog audiodescriptie op je prioriteitenlijst staat. In de volgende alinea’s wordt beschreven wat de mogelijkheden zijn, wanneer je ze kunt gebruiken en wat de voor- en nadelen van elke optie zijn.
Geïntegreerde audiodescriptie
Geïntegreerde audiodescriptie is de gedetailleerde beschrijving van wat er in de originele video te zien is. Zo beschrijft de demonstrateur in een instructievideo precies wat hij of zij aan het doen is, wat de oorzaken en gevolgen van handelingen zijn en hoe dit zichtbaar is. Wanneer audiodescriptie vanaf het begin is geïntegreerd, dan is het niet nodig om een afzonderlijk audiodescriptiespoor te maken.
Geïntegreerde audiodescriptie is mogelijk wanneer de video nog niet is opgenomen. Het kan tijd en geld besparen en – als het goed wordt gedaan – een inclusieve ervaring creëren. Om aan de eisen te voldoen en in het geluidsspoor te worden opgenomen, moet de audiodescriptie nog wel worden geschreven.
Getimed tekstbestand
Een getimed tekstbestand is een tekstbestand met tijdcode dat kan worden gelezen door tekst-naar-spraaksoftware die synchroon met de video speelt. Het getimede tekstbestand is vergelijkbaar met een tekstbestand waarin ondertiteling meegeleverd kan worden.
Deze methode kan gekozen worden als de software die je gebruikt om je video te publiceren, het gebruik van een getimed tekstbestand ondersteund. De tekst in het bestand moet volgens de specifieke timing voorgelezen worden met deze software.
Hoewel de menselijke stem de voorkeur heeft voor een betere gebruikerservaring, is het gebruik van een getimed tekstbestand een goed formaat dat makkelijk toepasbaar is.
Opgenomen geluid
Twee varianten van het opgenomen geluid kunnen worden overwogen:
- Een apart bestand. Vlak voor of na een video verwijst een hyperlink of ingesloten media naar een afzonderlijk geluidsbestand dat de audiodescriptie van een video bevat.
- Een tweede spoor. De audiodescriptie kan synchroon met de originele video worden afgespeeld en wordt samengevoegd met het originele geluidsspoor.
Een apart bestand kan worden gebruikt wanneer het de audiodescriptie betreft van een video die geen geluidsspoor bevat. Het bestand kan onafhankelijk (niet-synchroon) van de video worden afgespeeld. Het geluidsformaat moet er een zijn dat vaak op internet wordt gebruikt, zoals MP3.
Het nadeel van het gebruik van een apart geluidsbestand is dat mensen die enig zicht hebben, of die audiodescriptie gebruiken als ondersteuning bij bijvoorbeeld cognitieve stoornissen, de beelden zullen missen. Dit is de reden waarom het gebruik van audiodescriptie als een afzonderlijk asynchroon geluidsbestand niet wordt aanbevolen. Het gebruik van een tweede spoor heeft de voorkeur. Het gebruik van audiodescriptie synchroon met video geeft allerlei gebruikersgroepen een goede gebruikerservaring.
De software die je gebruikt of wilt gebruiken om uw video te tonen, moet een tweede audiospoor ondersteunen. Er moet de mogelijkheid zijn om te schakelen tussen verschillende geluidssporen. En de bedieningselementen en instellingen die dit mogelijk maken, moeten door de gebruiker kunnen worden gebruikt.
Hoewel de menselijke stem de voorkeur heeft boven een synthetische stem, kan audiodescriptie worden opgenomen als synthetische stem om zowel tijd als geld te besparen.
Tweede video
Je kunt een tweede versie van de video met audiodescriptie naast de originele video delen.
Als je publicatiesoftware geen alternatief, tweede geluidsspoor of getimed tekstbestand ondersteunt, kun je ervoor kiezen een tweede video met audiodescriptie te publiceren. Een tweede video is ook geschikt voor verlengde audiodescriptie, omdat gebruikers die niet afhankelijk zijn van audiodescriptie de originele, kortere video kunnen bekijken.
De hyperlink die naar de versie met audiodescriptie verwijst, moet vlak voor of na de originele video staan.
Zowel de menselijke als een synthetische stem kan worden gebruikt.
Stap 2. Kies een benadering voor contentcreatie
Er zijn verschillende stijlgidsen die kunnen helpen bij het schrijven van een script voor audiodescriptie. Het artikel Best Practices voor Audiodescriptie (AD) beschrijft een aantal richtlijnen en best practices.
Een paar belangrijke tips zijn:
- Gebruik duidelijke taal.
- Vermijd het gebruik van dubbelzinnige taal die op meerdere manieren kan worden geïnterpreteerd. Bijvoorbeeld ‘met kromme tenen zitten’ kan verwarrend zijn voor mensen met cognitieve beperkingen.
- Houd rekening met de context, het doel, de stijl en de doelgroep van de video.
- Blijf zo dicht mogelijk bij wat er daadwerkelijk wordt gezien.
- Vermijd interpretatie en subjectiviteit.
- Gebruik een actieve stijl in de tegenwoordige tijd en de derde persoon.
Stap 3. Een opname uitvoeren en een geschikte stem kiezen
Om audiodescriptie begrijpelijk te maken, is de kwaliteit van de opname en de stemkeuze een belangrijke factor.
Houd rekening met het volgende bij het kiezen van de stem voor uw audiodescriptie:
- De menselijke stem heeft de voorkeur boven een synthetische stem. Het geeft een betere gebruikerservaring omdat het meer detail en nuance brengt door intonatie.
- Zorg ervoor dat de menselijke of synthetische stem gemakkelijk te onderscheiden is van stemmen en geluiden in het originele geluidsspoor.
- Kies een stem die past bij het genre en de stijl van de video.
Bij het opnemen en bewerken:
- Gebruik microfoons en opnamesoftware van hoge kwaliteit.
- Zorg ervoor dat uw opname wordt uitgevoerd op een niet-resonerende, rustige plaats. Vermijd geluiden van het omslaan van pagina's, inademen, het indrukken van knoppen, enz.
- Stel het geluid van het originele geluidsspoor in op minstens 20 decibel lager dan de spraak van de audiodescriptie.
- Verlaag het geluid van het originele geluidsspoor alleen tijdens de audiodescriptie. Zorg ervoor dat alle geluiden die belangrijk zijn om de video te begrijpen, gemakkelijk te onderscheiden zijn.
Tijdens het spreken:
- Spreek duidelijk.
- Spreek rustig.
- Zorg ervoor dat er tijd is voor de gebruiker om informatie te verwerken.
Kies je bij stap 1 voor een getimed tekstbestand of een tweede opgenomen audiospoor, dan kan audiodescriptie in de video worden geïntegreerd dankzij een verscheidenheid aan ondersteunende formaten en software. Als je al specifieke software gebruikt om video te distribueren of in te sluiten, raadpleeg dan de bijbehorende documentatie om te zien hoe audiodescriptie wordt ondersteund. Een paar bekende en veel gebruikte voorbeelden worden in dit onderdeel beschreven.
HTML5
Met HTML5 kunt u het track-element in het video-element gebruiken om een audiodescriptie tekstbestand te integreren. Het format wordt nog niet standaard ondersteund door alle software en user agents. Enkele aandachtspunten:
- Het tekstbestand moet een WebVTT-bestand zijn.
- In de publicatie moet een videospeler geïntegreerd worden om de audiodescriptie bruikbaar te maken.
WebVTT
De Web Video Text Tracks (WebVTT) is een bestandsindeling die gebruikt wordt voor tekstbestanden die geïntegreerd kunnen worden als bijschriften, ondertitels en audiodescripties. Meer gedetailleerde informatie over het formaat is te vinden op WebVTT: The Web Video Text Tracks Format (w3c.github.io).
Codevoorbeeld
Hieronder een voorbeeld van het HTML5 video-element met audiodescriptie in meerdere talen.
<video poster="iPiP_AD_video.png" controls>
<source src=" iPiP_AD_video.mp4" srclang="en" type="video/mp4">
<source src=" iPiP_AD_video.webm" srclang="fr" type="video/webm">
<track src=" iPiP_AD_video_en.vtt" kind="descriptions" srclang="en" label="English">
<track src=" iPiP_AD_video_fr.vtt" kind="descriptions" srclang="fr" label="French">
</video>
Houd er rekening mee dat bij het gebruik van het HTML5 video-element een label moet worden toegevoegd dat de video beschrijft en dat de standaard besturingselementen moeten worden ingeschakeld. Meer informatie over toegankelijkheidsvereisten voor HTML5-video is te vinden in Accessible Publishing Knowledge Base (daisy.org).
SMIL
Synchronized Multimedia Integration Language (SMIL) is een op XML gebaseerde taal die verschillende multimedia-elementen in één format plaatst. Het kan video, geluid, afbeeldingen, animaties, tekst en meer bevatten. Deze elementen kunnen worden gesynchroniseerd door hun timing in code te coördineren. Met dit formaat kunt u bijvoorbeeld geluid in meerdere talen, video voor meerdere bandbreedtes én eventueel audiodescriptie opnemen.
SMIL kan meerdere formaten combineren en synchroniseren met een enkel videobestand. Daarom kan SMIL worden gebruikt voor verschillende methoden om audiodescriptie op te nemen in een publicatie. Het kan audiodescriptie bevatten via tekst, via een tweede geluidsbestand of via een tweede video. Het ondersteunt verlengde audiodescriptie door de originele video op te splitsen en op een opeenvolgende manier af te spelen.
Hoewel SMIL grote mogelijkheden lijkt te geven, is de ondersteuning voor het gebruik van audiodescriptie zeer beperkt en wordt het steeds minder. Controleer of de user agent en videospeler waarmee u werkt SMIL ondersteunen. De pagina's W3C Synchronized Multimedia Home page en Synchronized Multimedia Integration Language - Wikipedia geven een overzicht van de ondersteuning, maar u kunt ook de documentatie van de software die u gebruikt raadplegen.
