Hoe uitlijning en achtergrond leesgemak bepalen

Betere leesbaarheid met de juiste uitlijning en achtergrond van tekst

De manier waarop tekst is uitgelijnd en welke achtergrond je kiest, heeft veel invloed op de leesbaarheid. Het zijn geen puur esthetische keuzes, maar bepalende factoren voor toegankelijkheid en leescomfort. Vooral mensen met een visuele beperking, dyslexie of aandachtsproblemen ervaren snel hinder van onrustige pagina’s of slecht uitgelijnde tekstblokken. Door bewust te kiezen voor een heldere uitlijning, een goede regellengte en voldoende contrast tussen tekst en achtergrond, maak je je content beter leesbaar voor iedereen. In dit artikel lees je hoe kleine aanpassingen een groot verschil maken in toegankelijkheid.

Uitlijnen: creëer een rustig tekstbeeld

Tekstblokken kunnen op verschillende manieren worden vormgegeven door middel van uitlijning en uitvulling. De tekst kan links, gecentreerd of rechts worden uitgelijnd. Uitvulling zorgt ervoor dat de tekst zowel links als rechts gelijkmatig verdeeld wordt.

voorbeelden van tekst uitvullen, links uitlijnen, centreren en rechts uitlijnen

We raden aan om tekst links uit te lijnen, omdat dit een duidelijke verticale lijn aan de linkerkant creëert. Dit vaste startpunt vergemakkelijkt het lezen en vermindert de inspanning die nodig is om regels te volgen. Uitvulling daarentegen kan woorden uit elkaar trekken, wat leidt tot grote en wisselende afstanden tussen woorden. Hierdoor moeten de ogen onregelmatige sprongen maken, wat het lezen moeilijker maakt.

Daarnaast is de ideale regellengte in een tekstblok niet langer dan 80 tekens, inclusief spaties. Te lange regels maken het moeilijk om de tekst met de ogen te volgen, terwijl extreem korte regels in smalle kolommen ook onoverzichtelijk kunnen zijn.

Kleur en tekst

Tekst in bepaalde kleuren die afwijken van de standaard kunnen onzichtbaar zijn voor mensen met kleurenblindheid en op zwart-witschermen. Vetgedrukte tekst daarentegen kan effectief zijn om de aandacht op bepaalde woorden te vestigen zonder de leesbaarheid te verstoren.  

Tekst op achtergrond

Visuele elementen zoals afbeeldingen of kleurrijke achtergronden kunnen de uitstraling van een pagina versterken, maar ze vormen vaak een uitdaging voor mensen met een visuele beperking of dyslexie. Tekst die over een afbeelding wordt geplaatst, kan moeilijk leesbaar zijn en vermoeiend voor de ogen. Het is daarom aan te raden om een effen achtergrond te gebruiken of de tekst in een duidelijk kader te zetten.  

Zelfs effen kleuren als achtergrond zijn niet altijd ideaal. Kleurenblinde personen kunnen bepaalde combinaties van tekst en achtergrond lastig onderscheiden, terwijl mensen met een verminderd gezichtsvermogen gebaat zijn bij hoog contrast. Gelukkig bieden veel programma’s en apparaten de mogelijkheid om kleuren aan te passen. Mensen met dyslexie geven vaak de voorkeur aan een zachte pastelkleur als achtergrond.  

Achtergrond tekst: welke keuze maak je

Uitganspunten die helpen om een goede, doordachte keuze te maken voor de achtergrond van je tekst zijn:

  • Hoog contrast helpt slechtziende personen om tekst beter te lezen.  
  • Geschikte kleurcombinaties zorgen ervoor dat kleurenblinden de tekst goed kunnen onderscheiden.  
  • Een rustige achtergrond verhoogt het leescomfort voor iedereen.  
  • Een bewuste keuze voor contrast en kleuren zorgt ervoor dat teksten toegankelijk en prettig leesbaar blijven.  
  • Een rustige tekstweergave is vooral waardevol voor ouderen, slechtzienden en mensen met aandachtsproblemen of dyslexie, maar uiteindelijk profiteert iedereen van een rustig en duidelijk tekstbeeld.  

Een goed leesbare tekst ontstaat niet alleen door wat er staat, maar ook door hoe het gepresenteerd wordt. De juiste uitlijning, passende regellengte en een doordachte achtergrondkeuze vormen samen de basis voor toegankelijke publicaties. Door deze aspecten vanaf het ontwerpstadium bewust mee te nemen, verhogen we niet alleen het leesgemak, maar dragen we ook bij aan inclusie. Want, wanneer vorm en inhoud elkaar versterken, bereikt je boodschap daadwerkelijk iedereen.

Onze experts helpen je verder met toegankelijk publiceren

Bewustwording toegankelijk publiceren
In deze bewustwordingssessie leren medewerkers van uitgeverijen waarom digitale toegankelijkheid essentieel is, voor wie het bedoeld is en hoe mensen met verschillende leesbeperkingen toegang krijgen tot content. Zet de eerste stap met deze introductie in brontoegankelijk publiceren. Kom verder!
Trainingen Toegankelijk Publiceren
De experts van Dedicon delen graag hun kennis over het toegankelijk maken van tekst en beeld. Zo geven we workshops, webinars en trainingen. Over de toepassing van onze producten en diensten, maar ook hoe je zelf ervoor kunt zorgen dat teksten en beelden toegankelijk worden voor mensen met een beperking. Op maat, praktijkgericht en direct toepasbaar.
Advies op maat
Dedicon ondersteunt uitgevers met maatwerk in toegankelijk publiceren. Of dat nu gaat om een verdiepende training, een werksessie in huis, co-creatie of advies op maat. Geen vraag is ons vreemd! Kom verder!
Abonneer je op onze nieuwsbrief (nieuw venster)