Braille autoriteit

Een eenduidige braillestandaard

Dedicon maakt braille drukwerk en braille bladmuziek met oog voor het kleinste detail. We printen braille van hoogstaande kwaliteit volgens de Nederlands-Vlaamse braillestandaard. Een eenduidige standaard die nog niet eens zo heel lang bestaat en voortkomt uit intensieve samenwerking met een twintigtal branchegenoten: de Braille Autoriteit.

Taal is dynamisch. Zo is ook de Nederlandse taal flink aan veranderingen onderhevig. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van het apenstaartje. Of het gebruik van allerlei emoticons en andere visuele elementen. Ook braille moet dus meebewegen met de ontwikkeling van taal.

Braille-expert Dorine in 't Veld: 'Tot voor kort was er geen enkel instituut dat bepaalde hoe hiermee om te gaan. Braille was van iedereen en niemand tegelijk. En dan worden we bij Dedicon een beetje onrustig. Roepen we de branche bijeen. Gaan we eens praten. Maken we plannen. En komen we in actie.' 

Dorine In 't Veld is in gesprek met anderen aan een tafel. Tekst: 'Samen gaan we voor een eenduidige standaard'

Baanbrekend

Het resultaat: oprichting van een officiële Braille Autoriteit. 'Door standaarden te ontwikkelen komt er een einde aan verschillende notaties en codes in het brailleschrift' licht In 't Veld toe. 'Het is baanbrekend dat het convenant door maar liefst 19 verschillende organisaties uit de branche voor mensen met een visuele beperking is ondertekend. Zowel scholen als bibliotheken, belangenvereniging en producenten waarborgen hiermee een eenduidige standaard. Waar een beetje onrust al niet toe kan leiden.'

Braillestandaard

Er is een zogeheten braillestandaard voor 6-puntsbraille. Daarin ligt vast welke braillekarakters waarvoor gebruikt worden. Van tijd tot tijd moet de standaard herzien worden, bijvoorbeeld omdat er symbolen tot het dagelijks schrijf- en taalgebruik gaan behoren waar nog geen braillenotatie voor was vastgesteld. Zo vormde in 2005 het inmiddels ingeburgerde apenstaartje aanleiding voor een herziening. Voor het 8-puntsbraille is in 2023 een versie gepubliceerd voor de achtpunts braillestandaard voor het Nederlands. 

Onafhankelijke autoriteit

Het is logisch dat de Braille Autoriteit is ondergebracht bij de Taalunie. Naast het vastleggen van een standaard voor het brailleschrift, houdt de Braille Autoriteit zich bezig met het uitbrengen van een braillekeurmerk met een bijbehorende kwaliteitsmonitor, het delen van kennis over het brailleschrift en het waarborgen van de betrokkenheid van de braillegebruikers.

Wiskunde 

In de standaard voor algemeen gebruik zijn rekentekens opgenomen, waarmee eenvoudige rekenkundige berekeningen kunnen worden genoteerd. Deze standaard voorziet echter niet in de notatie in braille van wortelvergelijkingen en andere geavanceerdere formules. In 2018-2019 is door een werkgroep met daarin vertegenwoordigers van het Vlaamse en Nederlandse onderwijs besloten dat er geen wiskundestandaard wordt vastgesteld, omdat leerlingen en studenten in het voortgezet en hoger onderwijs uitsluitend digitaal werken wat betreft wiskunde en aanverwante vakken. Dedicon heeft, samen met Bartiméus en Visio, wel een lineaire wiskundenotatie ontwikkeld. Deze is al in gebruik sinds 2009. 

Meer informatie lees je op de website van de Braille Autoriteit.

Meer weten?